Алберт Ајнштајн и неговата прва сопруга Милева Мариќ, во својот краток брак имале двајца синови – Ханс Алберт и Едуард. Помладото момче било и останало “единствениот проблем” кој научникот не успеал да го реши.
Едуард Ајнштајн е роден на 28 јули 1910 година во Цирих. Само 4 години подоцна следел разводот на неговите родители, а децата тешко ја поднеле нивната разделба во 1914 година. Додека по разводот за нив се грижела Милева, Алберт се оженил со својата двојно помлада роднина.
“Нашиот татко знаеше да ја остави работата на страна и со часови да нè гледа како си играме”, велел постариот Ханс.
Едуард од самото раѓање бил болежлив, што многу го загрижувало големиот научник. Уште тогаш со сигурност тврдел дека нема да може да “израсне во здрава личност”.
Во текот на растењето се покажал како многу интелигентен. Веќе на 6-годишна возраст го читал Шекспир, а подоцна и Кант, Шопенхауер и Платон. Се интересирал за психологија, особено за делата на Сигмунд Фројд. Следејќи ги стапките на својот татко, Едуард запишал студии во Цирих, но тогаш го почувствувал товарот на славата на Алберт.
“Тешко е да имате толку важен татко бидејќи се чувствувате неважни и безначајни”, зборувал Едуард.
По неуспешната љубов, неговото ментално здравје се влошило, кулминирајќи со обид за самоубиство во 1930 година. Недолго потоа му била дијагностицирана шизофренија. Едуард имал само 20 години кога неговата мајка го одвела во психијатриска болница во Цирих.
Eduard Einstein, the son of Albert Einstein, was diagnosed with schizophrenia when he was 20. He was very smart and successful however his symptoms caused him to be put in a mental institution where he eventually died. pic.twitter.com/Pcft0s9CaO
— Schizophrenia Awareness (@Schizop37872052) March 1, 2019
Тој бил хоспитализиран, но суровите третмани со електрошокови во тоа време само му ја влошиле состојбата. Едуард не можел да чита и ги губел своите когнитивни способности.
Втората сопруга на Алберт, Елса, истакнала дека тоа многу влијаело на Ајнштајн, а ситуацијата дополнително се влошила со доаѓањето на Хитлер на власт во 1933 година. Алберт во тоа време бил во Америка, а поради еврејските корени не смеел да се врати во својот дом.
Сакал да го доведе својот син во Америка, но поради неговата здравствена состојба и претстојната војна тоа не било возможно.
1910: My second son was born, Eduard Einstein. The next couple of years I moved back an forth from Prague to Zurich. I took a professorship at my alma mater, the Swiss Federal Institute of Technology in Zurich. pic.twitter.com/P0V8NYwmnJ
— Albert (@Albert__E1879) November 12, 2017
“Мојот син е единствениот проблем кој останува без решение”, пишувал Ајнштајн од егзилот.
Тој никогаш повеќе не го видел Едуард. Неговиот син поминал 35 години во психијатриската болница Бурголзли во Цирих. Починал од срцев удар во 1965 година, на 55-годишна возраст.
