Во јануари 2018-та година, точно две години пред вирусот “SARS-CoV-2”, попознат како Ковид-19 да го турне целиот свет на колена, американски дипломати во Вашингтон испратиле два извештаи кои биле класифицирани како „чувствителни“.
Научници од САД кон крајот на 2017-та година го посетиле Институтот за вирологија во Вухан (WIV) во рамките на истражување и биле затечени од слабото ниво на биобезбедност кое според нив не доликувало за една лабораторија во која се испитуваат потенцијално смртоносни вируси.
Првиот извештај кој го имале на увид новинарите на „Вашингтон Пост“, предупредува на фактот дека во лабораторијата во Вухан се испитуваат типови на коронавирус, анализирајќи го потенцијалот на нивна трансмисија од лилјак на човек. Според извештајот, со оглед на исклучително лошите безбедносни стандарди во лабораторијата, постои оправдана загриженост околу нова пандемија на вирус од типот “SARS”.
Според извештајот, американските научници за време на посетата на Институтот во Вухан, ги предупредиле своите кинески колеги дека им недостасува стручен кадар и опрема која ќе биде соодветна за безбедносните барања на една лабораторија со високо ниво на контаминација. Вуханскиот центар за контрола на болести кој исто така се споменува во извештајот како можно „родно место“ на Ковид-19, работи со биобезбедност од ниво 2, што е значително пониско од нивото 4 кое го користат останатите светски центри од тој вид.
Американците за време на посетата се сретнале со Ши Женгли, водител на истражувачкиот проект кој се занимавал со анализа на коронавирусот. Нејзиниот тим во ноември 2017-та година објавил истражување во кое е докажано дека лилјаците од пештера во провинцијата Јунан се најизгледни носители на вирусот “SARS” кој ескалираше во 2003-та година.
„Најважната информација во нејзиното истражување беше дека коронавирусите од типот “SARS” можат да дојдат во контакт со човечки рецептор “ACE2”, што оди во прилог на заклучокот дека коронавирусите можат да се пренесат од лилјак на човек. Од перспектива на јавното здравје сметаме дека е од клучна важност со голема доза на внимание да се надгледуваат идните истражувања на тој вирус, затоа што поради слабата безбедност во лабораторијата, постои голема опасност од ескалација“, стои во извештајот испратен на 19-ти јануари со акцент на тоа дека кинеските научници непотребно се изложуваат на ризик од зараза.
Токму овој извештај деновиве се споменува во „вашингтонските ходници“, а администрацијата на Трамп веќе започна и јавно да говори дека постои можност коронавирусот Ковид-19 да е производ на Институтот за вирологија на Вухан.
Според информациите на „Њујорк Тајмс“, американската разузнавачка служба не сакала да изнесе дополнителни компромитирачки информации, но еден функционер на ЦИА истакнал дека поседуваат уште неколку клучни податоци кои одат во прилог на тезата дека „родното место“ на Ковид-19 е токму вуханскиот Инситут за вирологија.
За сето ова да оди во прилог на тврдењата на Американците говори и извештајот на самите кинески службеници објавен во јануари оваа година, во кој за првиот пациент е наведено дека лицето немало никаква поврзаност со спорниот пазар, баш како ниту една третина од првозаразените пациенти. Исто така, спорниот пазар продавал морски плодови, а не лилјаци кои докажано го шират вирусот.
Во меѓувреме, американските научници предупредуваат дека ова не е прашање за теоретичарите на заговор и дека не треба да се бара виновник. Сепак, важно е да се дознае како дошло до неконтролираната ескалација, затоа што само така може да се спречи нова катастрофа во иднина.
Научниците нагласуваат дека моментално не постојат кредибилни истражувања кои потврдуваат дека вирусот настанал во лабораторија, туку сите светски научници се сложни дека од животно преминал на човек. Сепак, постои разлика дали трансмисијата се случила на вухански пазар, или дошло до безбедносен пропуст во лабораторија која се занимава со истражување на коронавирусот и други типови на потенцијално смртоносни вируси.
